نخستین خیابان در ایران

با تصمیم شاه‌طهماسب صفوی، پایتخت ایران از تبریز به قزوین منتقل شد که باید برای پایتختی قزوین برخی زیرساخت‌هایی از قبیل دولت‌خانه، کاخ‌های حکومتی و اقامتی شاه و همراهانش احداث می‌شد. بنابراین برای ارتباط و زندگی شاهنشاهی و مردم عادی و ... خیابان و کوچه های مختلف احداث شد.

باانتخاب پایتختی قزوین توسط شاه‌طهماسب زیرساخت‌های شهری در قزوین بنا نهاده شد و به همین منظور اولین خیابان کشور را به نام سپه در قزوین احداث شد. نخستین خیابان در ایران

شاه‌طهماسب هم‌زمان با ایجاد جعفرآباد یعنی عمارت و خانه‌های دو طرف این خیابان، باغ سعادت‌آباد، عمارت دولتخانه و باغ‌های شرقی و غربی عمارات در شمال محله شهرستان قدیم یا حصار شاپور خیابانی را احداث کرد که درواقع این خیابان از جلوی مسجد جامع عبور می‌کرد و به سردر عالی‌قاپو ختم می‌شد.

خیابان سپه اولین گذری بوده که اسم «خیابان» را بر آن گذاشتند؛ درواقع این گذر قبل از ساخت هم وجود داشته، اما ویژگی‌های آن باعث شده به‌عنوان اولین خیابان ایران طراحی شود و به ثبت ملی برسد.

ظاهراً نام خیابان هم از نام محله‌ای به نام خیابانی در هرات گرفته شده‌است که شاه‌طهماسب در دوران ولیعهدی در آن شهر ساکن بوده است.

نخستین خیابان در ایران

سپه، خیابان دولتی و اصلی بود و مراسم رسمی و استقبال‌های مهم از این مسیر انجام می‌گرفت. برای نمونه اگر زمانی سفیر خارجی می‌آمد و شاه‌طهماسب را ملاقات می‌کرد از این مسیر به سمت عالی‌قاپو هدایت می‌شد؛ ضمن اینکه در گذشته رژه‌های نظامیان و لشکریان در این خیابان انجام می‌گرفت و شاه در این خیابان از نظامیان سان می‌دید.

همچنین مراسم و جشن‌های مهم در سال‌های بعد از صفوی در این خیابان انجام می‌شد به‌طوری‌که عکس‌هایی از دوره قاجار وجود دارد که نشان می‌دهد این خیابان برای مراسم تزئین شده است.

در زمان شاه صفی خیابان سپه را از سوی جنوب امتداد داده و به گورستان جنوب شهر قزوین (گورستان کُهَنبر) رسانده‌اند. بعد‌ها نام این خیابان بر قسمتی از محله شهرستان قدیم اطلاق شد و این بخش از شهر قزوین را محله خیابان نامیدند.

در زمان ناصرالدین‌شاه به مباشرت سعدالسلطنه که بعد‌ها حاکم قزوین شد در قسمت جنوبی خیابان یعنی از مقابل مسجد جامع قزوین تا چهارراه سپه کنونی، مهمانخانه بزرگ قزوین و چاپارخانه و تلگرافخانهٔ هند و اروپا احداث شد و خیابان سپه را از شرق مهمانخانه در معبر باریکی به خیابان طهران (تهران قدیم کنونی) متصل ساختند که هم‌اکنون محل بارفروشان است.

این مهمانخانه و چاپارخانه در سال ۱۳۱۰ خورشیدی تخریب و سبزه میدانی در آن احداث شد که به سبب بی‌آبی مخروبه ماند و بعداً با رسیدن خط آهن به قزوین و بنا شدن ایستگاهی در جنوب شهر، خیابان سپه را تا ایستگاه ادامه دادند و سبزه‌میدان مذکور و قسمتی از کاروانسرای سعدالسلطنه، که در ضلع جنوبی خیابانی که از دروازه طهران تا سلامگاه شاهزاده حسین امتداد داشت از میان رفت.

خیابان سپه قزوین به‌عنوان نخستین فضای شهری که ماهیتی متفاوت از میدان‌ها و میدانچه‌ها یا گذر‌های ارگانیک فاقد طراحی داشته و بیشتر به‌عنوان مسیری مستقیم و طراحی‌شده برای رفت‌وآمد شباهت داشت، شناخته می‌شود. این محور در دوره صفوی و در دوره پایتختی شهر قزوین از محل سردر عالی‌قاپو تا موضع تقریبی مقابل مسجد جامع احداث شده‌است.

خیابان سپه هنوز هم مهم‌ترین خیابان شهر برای قزوینی‌ها است. مردم شهر تجمعات ملی را در این خیابان برپا می‌کنند. این خیابان در جشن‌های ملی و مذهبی یا مراسم‌های عزاداری میزبان مردمی می‌شود که از هر نقطه شهر خود را به آن می‌رسانند.

نخستین خیابان در ایران

پس‌ازآن و با انتقال پایتخت به اصفهان نمونه تکامل‌یافته‌تر آن در این شهر و با عنوان چهارباغ احداث شد.



اولین خیابان ساخته شده در ایران + عکس - نمناک

اولین خیابان ساخته شده در ایران + عکس - نمناک

خیابان سپه قزوین - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد

خیابان سپه قزوین - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
اولین خیابان ساخته شده در ایران + عکس - نمناک

نخستین خیابان در ایران | با تصمیم شاه طهماسب صفوی، پایتخت - قطره

نخستین خیابان در ایران | با تصمیم شاه طهماسب صفوی، پایتخت - قطره
namnak.com › اولین-خیابان-در-ایران.p16039

نخستین خیابان ایران کجاست؟ | انتخاب پایتختی قزوین شاه طهماسب

نخستین خیابان ایران کجاست؟ | انتخاب پایتختی قزوین شاه طهماسب
خیابان سپه قزوین نخستین خیابان طراحی شده ایران است که در دوره صفوی در زمان پایتختی قزوین احداث شد. در سال 1387 رسما به عنوان اولین خیابان ایران در فهرست آثار ...

اولین خیابان ایران، خیابان سپه قزوین | آژانس مسافرتی مارال

اولین خیابان ایران، خیابان سپه قزوین | آژانس مسافرتی مارال
خیابان سپه قزوین - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد

خیابان سپه قزوین کجاست | عکس + آدرس و هر آنچه پیش از رفتن باید ...

خیابان سپه قزوین کجاست | عکس + آدرس و هر آنچه پیش از رفتن باید ...
fa.wikipedia.org › wiki › خیابان_سپه_قزوین

خیابان سپه، نخستین خیابان طراحی شده ایران - خبرگزاری تسنیم

خیابان سپه، نخستین خیابان طراحی شده ایران - خبرگزاری تسنیم
خیابان سپه قزوین نخستین خیابان طراحیشدهٔ ایران است که در دورهٔ صفوی در زمان پایتختی قزوین احداث شد. در سال ۱۳۸۷ رسماً به عنوان اولین خیابان ایران در فهرست ...

نخستین خیابان ایران کجاست؟ - ایرانپژواک

نخستین خیابان ایران کجاست؟ - ایرانپژواک
نخستین خیابان در ایران | با تصمیم شاه طهماسب صفوی، پایتخت - قطره

اولین خیابان ایران به روایت عکس - تکناز

اولین خیابان ایران به روایت عکس - تکناز
www.ghatreh.com › news › نخستین-خیابان-ایران
منبع خبر : iribnews.ir